Wielu by się oburzyło:

− Ależ nie, to nie ruski obraz to nasza Matka Boska Jasnogórska, a nie żaden ruski obraz!

Nie ma co się oburzać. Ten nasz cudowny obraz pierwotnie był ikoną. Gdybyśmy zdjęli z niego te złote suknie, które przeważnie go prawie zakrywają, to pod warstwą metalu zobaczylibyśmy obraz malowany na desce według reguł ikonograficznych. To Matka Boża typu Hodegetria, czyli wskazująca drogę. To Chrystus jest naszą Drogą i to Jego wskazuje nam Matka.


Tutaj mamy prawosławną ikonę – Matka Boża typu Eleusa, czyli czuła. Matka i Syn stapiają się w uścisku w jedno ciało, są jednością.


W tej koptyjskiej ikonie Matka Boża i Jezus mają egipskie rysy twarzy.

To nie są ani ruskie, ani polskie, ani egipskie obrazy. Ikony to historia świata i zbawienia napisana kolorami. Obrazy te zmieniały się w formie, ale nie w treści. Wciąż coś nam opowiadają i czegoś chcą nauczyć. Uczą nas nie tylko wiary.

Myślę, że ikony chcą nas również przestrzec przed walkami na idee. Chcą nas nauczyć współistnienia pomimo różnic. Nie chodzi tu o prozelityzm, o namawianie do sztucznej jedności, ani o walkę w stylu: „Moja racja jest mojsza” - nie!

Ikony nam mówią:

-Powstajemy w różnych miejscach świata, malują nas różni ludzie, różnie jesteśmy czczone przez wiernych , a przecież wszystkie w równym stopniu przekazujemy wiarę i miłość.

Gdy przechadzamy się ulicami Moskwy zachwycają nas barwne, złocone sylwetki cerkwi z charakterystycznymi kopułami. Kształt tych kopuł ma znaczenie symboliczne- przedstawiają gorejące płomienie wiary, podobnie jak płomienie świec, są też symbolem Ducha Świętego.


Katolickie kościoły Wrocławia- i te stare i najnowsze, przeważnie biją w niebo strzelistymi wieżami i oknami zakończonymi ostrołukami. To też ma swoja wymowę. Ludzie budują wysokie wieże chcąc zbliżyć się do Niebios, lub żeby ich modlitwy szły prosto do Boga.

Jednak nie ma w tych kościołach starych ikon, niewiele jest starych obrazów w ogóle. Najpierw sami Niemcy tworząc Festung Breslau burzyli nawet kościoły, a potem po wojnie nie brakowało także naszych rodaków, którzy z nienawiścią niszczyli wszystko co „szwabskie”, lub rabowali i sprzedawali. Na szczęście uratowało się jednak wiele obrazów Michaela Willmanna i innych.


Spacerując po starym Kairze na próżno będziemy wypatrywali rzucających się w oczy kościołów koptyjskich. Przeważnie są one wciśnięte w ciąg domów mieszkalnych ulicy.


Dopiero w środku odkrywamy ich modlitewny charakter i piękne wyposażenie. Oczywiście są wyjątki- na przykład kościół Zwiastowania NMP (zw. Zawieszonym gdyż jest on zbudowany na murach obronnych Kairu), a także kościół św. Jerzego są dobrze widoczne.


Niesamowite wrażenie sprawiają zagubione na egipskiej pustyni klasztory. Ich kościoły nie są okazałe, nie są wielkie, ani wysokie, nie mają wielkich kopuł ani strzelistych wież, a mimo to robią ogromne wrażenie. Tam, na środku pustyni, gdzie dotrzeć można jedynie na piechotę lub samochodem terenowym, bo brak jest dróg, tam gdzie bezkresne niebo styka się z bezkresem pustyni, tam na tym bezdrożu można zapomnieć o doczesnym świecie i pogrążyć się w modlitwie. Nie na darmo pierwsi chrześcijanie upodobali sobie pustynie Egiptu na pustelnicze życie.



No tak, można zachwycać się każdym domem Bożym. Strzeliste wieże gotyckich kościołów, złocone kopuły cerkwi, czy wyłaniające się z obłoków piasku pustyni koptyjskie klasztory- wszystkie są piękne, a najważniejsze, że wszystkie spełniają swą rolę- gromadzą ludzi na modlitwie.

Podobnie jest z krzyżami. Nieważne czy ma poprzeczkę, czy nie, nieważne czy ramiona krzyża są równe, czy nie, nieważne szczegóły kształtu, krzyż jest krzyżem i wiemy co symbolizuje.

Krzyż koptyjski jest prosty, wszystkie ramiona przeważnie ma równe, z charakterystycznym zakończeniem:


Prawosławny Krzyż jest ośmioramienny, ma prostą poprzeczkę górną i skośną poprzeczkę na dole:


Natomiast katolicki Krzyż jest czteroramienny jak koptyjski, jednak jego ramiona nie są równe:


Szanujmy każdy Święty Krzyż, bo jest symbolem Męki Pańskiej i naszego zbawienia.

Porównaliśmy tutaj trzy elementy związane z trzema kościołami chrześcijańskimi: ikony, architekturę i znaki krzyża. To wspaniale, że się różnią, a jednocześnie są podobne- służą Bogu i ludziom.

Musimy się wyzbyć uprzedzeń i obawy przed innością. Wyrzućmy ze słownika obraźliwe słowa typu „ruskie”, „szwabskie” itp.
Nie wahajmy się wstąpić do kościoła innego wyznania, bądźmy otwarci na innych i szanujmy ich tradycje.